Het Maritiem Informatievoorziening Servicepunt (MIVSP)
In de Noordzee verschijnen steeds meer windmolenparken. De duurzame energie uit die parken moet naar het vasteland worden getransporteerd. Daarom installeert netbeheerder TenneT meerdere grote transformatorplatformen in het water. Voor Rijkswaterstaat zijn dat perfecte locaties voor het winnen van allerlei soorten interessante data. Bijvoorbeeld over vleermuizen, vogels, scheepvaartbewegingen of zelfs het klimaat.
Die data verzamelt het project MIVSP, onderdeel van CIV. ‘Sensoren en communicatiemiddelen op zee zijn niets nieuws’, vertelt programmamanager Patrick Loggen. ‘De olie- en gasplatforms op de Noordzee hangen er ook vol mee. Er worden nu steeds meer windparken op zee gebouwd. Dat mag onder bepaalde voorwaarden, bijvoorbeeld het waarborgen van scheepvaartveiligheid en ecologie. De platforms van TenneT die in de windparken worden geplaatst bieden een platform om sensoren op te bevestigen die benodigde data ophalen.
Radar, marifonie, vleermuis- en vogeldetectie
MIVSP beheert, plaatst en exploiteert sensoren en communicatiemiddelen op de platforms op zee. Van radar en marifonie tot vleermuis- en vogeldetectie. MIVSP haalt data op voor onder andere het KNMI, de Kustwacht, TenneT en eigenaren van windmolenparken.
De 20 bij 45 meter grote platforms zitten vol transformatoren. Ze zorgen ervoor dat de elektriciteit die windmolenparken opwekken via een dikke kabel naar de kust gaat. In die dikke kabel zit ook een glasvezelkabel. En dat maakt het nou zo interessant voor MIVSP. Patrick: ‘Dankzij die glasvezelkabel is het mogelijk om grote hoeveelheden data te transporteren. En dat is nodig. We leveren real-time video, radar en data over temperatuur, golfhoogte, wolkhoogte, luchtdruk, windkracht, noem maar op. Het gaat om grote hoeveelheden gegevens die we continu doorsturen.’
Virtuele boeien en langstrekkende vogels
De sensoren helpen Rijkswaterstaat inzicht te krijgen in het gebied. Daardoor kan het windenergiegebied op een veilige manier opereren. We installeren zogenoemde AIS- en radarsystemen in het park. Rondom het hele windparken hebben we virtuele boeien geplaatst. Scheepvaart ziet daardoor in een elektronische kaart de contouren van het park.
De eigenaren van de windparken en TenneT profiteren van de klimatologische data. Dankzij inzicht in het weer zien ze wanneer het veilig is om in het park aanwezig te zijn. En de kustwacht gebruikt de gegevens om zijn handhavende taak uit te voeren in het gebied. Bovendien krijgen we inzicht in de ecologische effecten van een windpark. Wat is bijvoorbeeld het effect op de vogelpopulatie?
De sensoren zitten in een 16 meter hoge mast op het platform. De indeling van de sensoren op die mast is in samenwerking met TNO bepaald. ‘Al die verschillende sensoren kunnen elkaar in de weg zitten’, legt Patrick uit. ‘De ene sensor verstoort dan de gegevens van de andere. Daarom maken we voor iedere mast in Stellendam een speciale configuratie. TNO onderzoekt of er geen sprake is van interferentie – of alles goed werkt dus. Is de configuratie in orde? Dan bouwen we de configuratie op de werf waar het platform gemaakt wordt precies na.’
Per helikopter naar je werkplek
Aan de masten op de platforms hangen sensoren voor meerdere partijen. Toch is Rijkswaterstaat de enige beheerpartij. Delfine Renson is technisch manager bij Rijkswaterstaat en werkt onder andere op de platforms. ‘TenneT wilde niet dat er allerlei verschillende partijen van en naar het platform gaan voor onderhoud,’ legt Delfine uit. ‘In verband met de veiligheid is dat heel begrijpelijk. Iedereen die op de platforms werkt heeft speciale trainingen gehad. Van bootlandingen en helikoptertraining tot klimmen en EHBO. Iedereen heeft een WINDA-ID waarin je ziet welke trainingen iemand gevolgd heeft.’
Delfine werkt met haar team aan de ‘offshore commissioning’. Dat houdt in dat ze de sensoren op de platforms operationeel zet. Het is de laatste fase van het project waarin alles in werking wordt gezet. Soms zit ze ruim een week op zo’n platform. ‘Helikopters vliegen op dinsdag. Dus heel veel keus heb je niet. Soms gaan we met een boot. Maar met de heli is het een kwartiertje vliegen, terwijl je met een boot 2 uur onderweg bent. Overnachten doen we in een ‘jack-up hotel’. Een aantal containers op poten naast het platform in Zee. Er is weinig te doen, maar na een dag van ruim 12 uur werken wil je vooral slapen.’